BANNER
Akide Şekeri
Osmanlı mutfağının en eski şekerleme türlerinden biridir.
Akide sözcüğü Arapça'daki akit (yani sözleşme) sözcüğünden gelir. Akide şekeri Osmanlı Devletinde yeniçerilere ulufe töreninde dağıtılırdı. Askerlerin padişaha memnuniyetini ve bağlılığını gösteren bir sözleşme yaptığı anlamına gelirdi.
Şeker sıcak hamur halinde iken duvardaki kancaya elle atılıp, yoğrularak beyazlatılması ve ardından renkli şeritlerle süslenip fitil halinde çekilmesi ile yapılır.
Lokumun Tarihi ve Faydaları
Osmanlıcadan rahat ul-hulküm yani boğaz rahatlatan kelimesinde türeyen lokum, yaklaşık 15.yüzyıldan beri Anadolu’da bilinmekle birlikte, özellikle 17.yüzyılda Osmanlı imparatorluğu sınırları içinde, yaygınlaştı. Avrupa’da ise bir İngiliz gezgin aracılığıyla “Türkish Delight” adıyla18.yüzyılda tanınmaya başlandı. Daha önceleri bal ya da pekmez ve un bileşimi ile yapılan lokumun 17.yüzyılda “Kale Şekeri” olarak bilinen rafine şeker ile özellikle nişan taşının bulunup ülkeye getirilmesi sayesinde hem yapımı, hem de lezzeti değişti.
Proteinli besinler, kullanıldıktan sonra vücutta yakılır ve bunun sonucu üre, ürik asit ve kreatinin gibi atık maddeler açığa çıkar. Bu maddeler böbrek hastalarında idrarla vücuttan atılamaz ve kanda yükselir.
Sade lokum karbonhidrat kaynağı olduğundan, böbrek hastalarınca devamlı tüketilmesi önerilmektedir. Ayrıca, yerelde lokumun hala yara ve çıbana tedavi amaçlı sarıldığı da bilinmektedir.
Kuruyemişte Bulunan Vitamin Ve Mineraller
Vitamin B6:
Günlük ihtiyaç, kadinlarda 1.6 mg., erkeklerde ise 2 mg.dir. Tavuk, balik, ispanak, patates, muz, kepekli ekmek, kuruyemis en önemli kaynaklaridir. Bunlarin disinda, birçok gidada B6 vitamini bulundugu için, eksikligi konusunda endiseye düsmemek gerekir. Fazla dozda alinmasi, yaslilarda bagisiklik sistemini güçlendirmek ve bazi sinir sorunlarini tedavi etmekte kullanilirsa da, 6 ay süreyle günde 100 mg.dan fazla kullanmak sinirleri tahrip edebilir. Günde 2 bin mg. üstündeki dozlarda, sinir sistemi tahripleri çok daha kisa sürede olabilmektedir.
Vitamin E:
Kadinlarin her gün 12 ünite, erkeklerin de 15 ünite almalari gerekir. Bitkisel yaglar, kuruyemis , etler ve yesil yaprakli sebzelerde bol miktarda bulunur. A ve C vitamini gibi bunun da antioksidan etkisi bulunmaktadir. Kalp-damar hastaliklari, kanser ve katarakta karsi koruyucu oldugu bilinmektedir. Diger ilaçlarla birlikte kullanidiginda Parkinson hastaliginda olumlu etkiler gösterdigi, kalp krizlerinde hasarin azaltilmasinda yararli oldugu ve yaslilarda bagisikligi arttirdigi ileri sürülmektedir. Günde 1000 üniteye kadar güvenli oldugu bilinmektedir.
B-2 vitamini:
Bu vitamin sadece yiyecegin enerjiye dönüsmesini saglamakla kalmaz, ayni zamanda kanda alyuvarlarin olusmasini, derinin ve gözlerin saglikli olmalarini saglar. Asiri derecede alkol tüketimi vücuttaki B-2 vitaminini azaltir. Ayrica antibiyotikler, yatistiricilar da vücuttaki B-2 vitaminini azaltir. Et, tavuk eti, balik, süt ve süt ürünleri, turp,ispanak, yumurta, kuruyemis, misir ve beyaz undan yapilmis ekmek bol miktarda B-2 vitamini içerir.
B-6 vitamini:
Vücudun protein ve yagi ögütmesini saglar, ayrica bagisiklik ve sinir sistemlerinin düzenli çalismalarina yardim eder. Kanda hemoglobin olusmasini saglar. Hemoglobin bildiginiz gibi vücuda oksijen tasir. Beyinde depresyonla savasan kimyasal madde olarak bilinen serotoninin olusmasina yardim eder. Asiri derecede alkol kullanmak, sigara aliskanligi ve kan basincini düsüren ilaçlar bu vitamin için zararlidir. Tavugun gögüs eti, böbrek, karaciger, domuzeti, yumurta, pirinç, soya fasulyesi, yulaf, findik, fistik , muz, patates, avokado ve somon baligi en fazla B-6 vitamini içeren besinlerdir.
Kalsiyum:
Dislerin ve kemiklerin güçlü olmalari için öncelikle kalsiyum gereklidir. Kalsiyum ayni zamanda kalp atislarini düzenler, kanin gerektigi gibi pihtilasmasini saglar, kaslar ve sinirler için yararlidir. Kalsiyum kan basincinin yükselmesini ve kalin bagirsak kanserini önleyebilir. Ancak yapilan arastirmalara göre her on kadindan sekizi, bol miktarda kalsiyum içeren yiyeceklerle beslenmek istemiyor. Hamilelik, bebegi anne sütüyle emzirme, menopoz, kafeinli içecekler vücuttaki kalsiyum miktarini azaltir süt ve sütlü besinler, misir , sardalya baligi, kalamar, kuruyemis ve brokkoli bol miktarda kalsiyum içeren besinlerdir.